Genel
Kurşuni küf (Botryotinia fuckeliana/Botrytis cinerea), birçok ortamda sıkça rastlanan bir mantardır. Soğan gibi bitki kısımlarında ve mahsul kalıntılarında veya toprak içinde sklerotyumlar(kuraklığa ve soğuğa dirençli yapılar) halinde hayatta kalabilir.
Kurşuni küfün yaşam döngüsü ve görünümü
Kurşuni küf (Botryotinia fuckeliana/Botrytis cinerea) sporları çimlenme için neme (çiğ, yağmur, sulama suyu) ve besin maddelerine ihtiyaç duyar. Ayrıca, kuru bitkilerde çimlenme çok yüksek bağıl nem seviyelerinde (RH > %93) gerçekleşir. Germ tüpleri bitkinin içine doğru büyür. Kurşuni küf (Botryotinia fuckeliana/Botrytis cinerea) nekrotropik bir mantardır; yani bitki hücrelerini öldüren bileşikler salgılar ve sonra bitki hücrelerinin içeriğini besin maddesi olarak kullanır. Enfekte alan üzerinde birkaç gün içinde yeni sporlar oluşur. Çimlenme için uygun olmayan koşullarda sporlar bitki yüzeyinde birkaç gün boyunca hayatta kalabilir ve örneğin kesme çiçeklerin hasat edilerek soğuk depoya konması gibi durumlarda bağıl nem arttığında hala çimlenebilir.
Hıyar ve domates bitkilerinin gövdesindeki budama yaraları gibi yaralar da mantara yeterli nemi sağlayabilir.
Kurşuni küf (Botryotinia fuckeliana/Botrytis cinerea) genelde, sadece zayıf düşmüş veya zarar görmüş bitkileri enfekte eden zayıf bir patojen olarak kabul edilir.
Zarar belirtileri
Adından da anlaşılacağı üzere, kurşuni küfün (Botryotinia fuckeliana/Botrytis cinerea) en sık görülen belirtisi gri-kahverengi lezyonlardır. Bu lezyonlar yaprak, gövde, meyve ve çiçekler üzerinde oluşur. Çiçeklerde genellikle ilk önce “kabarcık” adı verilen küçük yuvarlak benekler oluşur. Bunlar daha büyük gri-kahverengi lezyonlar oluşturacak şekilde büyüyebilir. Meyve, çiçek ve saksı bitkilerinin çeşitli kısımlarındaki belirtiler genellikle ancak soğuk depolama sırasında ya da sonrasında görünür hale gelir. Marulda kurşuni küf (Botryotinia fuckeliana/Botrytis cinerea) dip çürümesi kompleksinin bir parçası olup, dibin çürümesine yol açar ve bitkinin ölmesine neden olabilir. Hıyar ve domateste mantar, budama yaraları üzerinde lezyonlara yol açar. Bu lezyonlar gövdeyi sararak bitkinin lezyon üzerinde kalan kısımlarının solmasına ve ölmesine yol açabilir.
Kurşuni küf (Botryotinia fuckeliana/Botrytis cinerea) sebzelerde ve çilekte, meyveleri etkiler. Saksı bitkilerinde çelikler, enfekte ebeveyn bitkilerden taşınan enfeksiyon nedeniyle ölebilir.
Zarar belirtileri
Kurşuni küf nasıl önlenir?
- Kurşuni küf için yeterince nemli olmayan bir mikro iklimi korumak için, mahsulün düzenli olarak ve çok fazla vejetatif büyüme olmadan yetiştirildiğinden emin olun
- Sera mahsullerinde yeterli havalandırma sağlayın
- Hastalıklı bitki ve bitki bölümlerini kapalı bir naylon poşet içinde ortadan kaldırın
- Domates: Pürüzlü ve düzensiz yara yüzeyleri oluşturmamak için elle değil bıçakla budama yapın
- Hıyar:
- Ölü yaprakları özellikle sonbaharda, bir kez gövde üzerinden temizleyin; çünkü bu yapraklardan gövdeler enfekte olur ve bu da tüm bitkinin ölmesine neden olabilir
- Gövde enfeksiyonu halinde bağıl nem oranını yüksek tutun, çünkü düşük bağıl nemde daha fazla bitki ölür
- Pazar değerini kaybetmiş meyveleri uzaklaştırın, çünkü bunlar sonrasında enfekte olabilir ve çok sayıda inokülüm oluşturabilir
- Fazladan silikon ve/veya kalsiyum içeren besinler hücre duvarlarını kuvvetlendirir ve mantarların yapraklara girişini zorlaştırır
Bitki potansiyeli ve mahsul direncini optimize ederek bitki hastalıklarını önleyin