Rollertrap
Özet
Ekonomik önemi oldukça yüksek bir zararlı olup, önce patates mahsulünü etkilemiş, son yıllarda ise domates, biber, patlıcan ve tütün gibi diğer Solanaceae mahsulleri için bir sorun haline gelmiştir. Mahsule hem doğrudan hem de dolaylı olarak ciddi zarar verdiği anlaşılıncaya kadar önemsiz bir zararlı olarak düşünülen patates psillidinin dolaylı zararları en büyük sorun olarak görülmekte olup kontrol altına alınması zordur. Bu bilgiler ışığında, bu zararlıdan etkilenmiş mahsullerin meyvelerinin Avrupa’nın belirli bölgeleri ile Meksika’ya ihracı çok zordur zira bu bölgelerde Candidatus Liberibacter karantina kapsamına alınmıştır.
Patates psillidinin yaşam döngüsü ve görünümü
Yumurtalar parlak turuncu-sarı renkli ve yumurta şekillidir. Bunlar, kendilerini yaprak yüzeyine bağlayan bir iplik üzerine dizilidir ve yaprağın altında ve kenarında bulunabilirler. Yumurtalar bırakıldıktan sonra üç ila yedi gün içinde çatlar. Nimfler beş nimf döneminden geçer. Bunların belirleyici özellikleri yassı ve oval şekilli görünümleri, kendine özgü kırmızı gözleri ve gövdelerini saran mumlu ipliklerdir. Gelişim süreci 12 ila 24 günde tamamlanır, bu süre boyunca her nimf döneminde renkleri, turuncudan başlayarak daha sonra yeşilimsi sarı ve en sonunda yeşil olmak üzere gözle görülür şekilde değişir. Yumurtadan çıktıklarında, erginler sarımsı yeşil renkli ve beyazımsı kanatlara sahiptir. Kanatlar zaman içinde saydamlaşır ve gövdeleri koyu kahverengi veya siyah renkli ve karın bölgesinde beyaz veya sarı çizgili ya da kendine özgü beyaz şeritli hale gelir. Uzunlukları küçük, yaklaşık 2,5 mm olup 20 ila 60 gün yaşarlar.
Zarar belirtileri
Patates psillidi nimflerinin beslenme sırasında neden olduğu doğrudan zararlar, “psillid sarısı” olarak bilinen ve gelişmede gecikme, yeni yapraklarda zayıflık, yaprak dipleri ve boğumlarında kloroz/kızarma veya morarma ve düşük meyve kalitesine yol açar. Patates psillidi tarafından taşınan Candidatus Liberibacter solanacearum bakterisi beslenme zararını artırır ve patateste “zebra chip” adı verilen hastalığa neden olur. Dolaylı zararlar en büyük hasara yol açar, çünkü bunların sonuçları çok geniş çaplıdır ve neden oldukları sorunların “çözüm”ü ya da “tedavi”si yoktur. Psillidler patateste tepe morarması hastalığı ile domateste kalıcı sararma hastalığını yayarlar. Bunlar, etkilenen mahsule çok büyük zarar verir.