Unlu bit ve kabuklu bit (koşnil) nedir?
Unlu bitler (Pseudococcidae familyası), yumuşak koşniller (Coccidae familyası) ve zırhlı koşniller (Diaspididae familyası), Coccoidea içindeki üç önemli familyayı oluşturur. Bu üst familya Hemiptera takımına (gerçek yarım kanatlılar) mensuptur. Coccoidea’nın böcek olduğunu ilk bakışta anlamak zordur. Dişiler kanatsız ve hareketsizdir ve sert bir koşnil (zırhlı koşniller ve yumuşak koşniller) veya mumsu ipliklerle (unlu bitler) kaplıdır. Bitkilerin özsuyunu emerler ve çoğunlukla konukçu bitkiye göre değişirler. Unlu bit ve yumuşak koşniller, bitki özsuyunu emerek verdikleri zararın dışında, -üzerinde küflerin büyüdüğü- tatlı özsu da üretir ve bu da süs ve meyve mahsullerinde önemli zarara ve değer kaybına neden olur. Zırhlı koşniller tatlı özsu üretmez. Bu böceklerin gizli alışkanlıkları ve koruyucu örtüleri, doğal düşmanlara ve ayrıca sentetik pestisitlere karşı çok iyi korunmakta oldukları anlamına gelir.
Unlu bit ve kabuklu bit(koşnil) zararı
Unlu bit türlerinin birçoğu bitkinin toprak üzerindeki kısımlarından beslense de, bazı türler besinlerini köklerden alır ve diğerleri ur oluşumuna neden olur. Birkaç tür de ayrıca zararlı virüslerin yayılmasına yol açabilir. Unlu bitler mahsule çeşitli şekillerde zarar verir:
- Nimfler ve dişiler bitkinin özsuyunu emerek büyümeyi engeller ve yapraklarda şekil bozulmasına ve/veya sararmaya, bazen de bunun ardından yaprak dökülmesine neden olur. Bunun genel etkisi, fotosentez miktarını ve dolayısıyla da verimi azaltır. Çiçek ve meyvelerin söz konusu olduğu durumlarda bunlar sıklıkla dökülür;
- bitki özsuyunun protein içeriği düşüktür, ancak şeker bakımından zengindir. Unlu bitler, yeterli miktarda protein alabilmek için yüksek miktarda özsu emer ve fazla şekeri de tatlı özsu şeklinde dışarı atar. Tipik olarak, bu tatlı özsuda genellikle, unlu bitlerin beyaz mumlu salgısının yanı sıra koyu isli küfler (Cladosporium spp.) bulunur ki bu, etkilenen bitkilerin süs değerini düşürür. Ayrıca meyve ve çiçekler bozulur, satışa uygun olmaktan çıkar ve yapraklarda azalan fotosentez miktarı nedeniyle çiçek ve meyve üretimi de azalır;
- Süs bitkilerinde, unlu bitlerin sadece varlığı ürünün satışa uygunluğunun ortadan kalkması için yeterlidir. Çok küçük bir popülasyon bile ciddi değer kaybına yol açabilir.
Yumuşak koşniller çoğunlukla yaprak ve dallardan beslenir, yapraklarda renk bozulmasına, bodurlaşmaya ve aşırı durumlarda nihai yaprak dökülmesine neden olur. Bununla birlikte, üzerinde büyüyen isli küf nedeniyle zararın başlıca nedeni tatlı özsudur. Tatlı özsu karıncaları da çeker. Gerçekte, isli küfüyle tatlı özsu, genellikle bu tür bir zararlının varlığının ilk işaretidir. Süs bitkileri arasında zakkum ve orkide gibi eğrelti otları da, yumuşak koşnillere karşı özellikle hassastır.
Zırhlı koşniller, unlubit ve yumuşak koşnillerin aksine, özsu üretmez. Yaprak ve meyvelerde sarı, kırmızı veya kahverengi lekelerin oluşmasına neden olan toksik maddeleri enjekte ettikleri epidermal hücrelerin içeriğini emerek beslenirler. Bu, sonuçta yaprağı öldürebilir.
Unlu bit ve kabuklu bit(koşnil) zararı
