Genel
Peronospora sparsa, gül mildiyösü gibi bitki hastalıklarına ve böğürtlen, ahududu diğer Rubus türlerinde hastalıklara yol açan bir bitki patojenidir.
Mildiyönün yaşam döngüsü ve görünümü
Mildiyöye neden olan patojenler mantar değil, Pythium ve Phytophthora ile akraba Oomycete’lerdir. Bunlar oospor olarak hayatta kalır. Bu oosporlardan ya da hayatta kalan miselyumlardan, zoosporları üreten spor keseleri oluşur. Öte yandan, mildiyöde spor keseleri genellikle doğrudan çimlenir ve germ tüpleri bitkileri ya gözenekler üzerinden ya da doğrudan dış zarı delerek enfekte eder. Çimlenme için serbest suya gerek vardır. Çoğu mildiyö için ideal sıcaklık yaklaşık 15°C’dir. Sıcaklık 15°C seviyesine ne kadar yakın olursa, çimlenme için gerekli yaprak ıslaklık süresi o kadar kısalır.
Patojenler, bitkinin içinde haustorium adı verilen ve canlı bitki hücrelerinden besin maddesi alımına yarayan küçük organlar oluşturur. Patojenler yaprakların içinde büyümeye devam eder ve bir süre sonra gözeneklerden dışarı spor taşıyan yeni yapılar çıkmaya başlar. Yaprağın alt yüzünde daha fazla gözenek olduğundan, kabarık belirtilerin çoğu bu bölgede görülür. Patojenler hava, su ve aletler yoluyla yayılır. Örneğin Hyaloperonospora parasitica ve Peronospora farinose gibi kimi türlerin tohumla (tohumun dış yüzeyinde) yayıldığı varsayılır. Çimlenme, enfeksiyon ve sporlanma için ideal sıcaklık nispeten düşük olup, genellikle 10 ile 20°C arasındadır. Sezonun ilerleyen kısımlarında, kışı geçiren yeni oosporlar üretilir ve mahsul artıkları ile birlikte toprağa gömülür. Peronospora sparsa gibi bazı türler, kışı böğürtlen gibi yaşayan konukçu bitkiler içinde geçirir.
Zarar belirtileri
Mildiyö patojenleri genellikle yaprakları etkilemekle birlikte, bazen gövde ve meyveleri de enfekte edebilir. Yaprak üst yüzeylerinde damarlarla çevrili, ilk başta sarı renkli, sonradan kahverengiye dönüşen lezyonlara neden olurlar. Yaprağın alt yüzünde, ilk başta beyaz renkli olup, sonradan gri-kahverengiye dönüşen kabarık bir yapı görünür. Bu yapı aslında, gözeneklerden dışarı çıkıntı yapan patojen sporlanmasıdır. Marulda, önce dip enfekte olur ve bu durum bitkinin devrilmesine yol açar. Lahanada, şiddetli salgınlar sırasında gövde de enfekte olabilir. Böğürtlende, gövde ve yaprak sapları üzerinde sistemik enfeksiyondan kaynaklanan kırmızı çizgiler ortaya çıkabilir. Erken meyve enfeksiyonu meyvenin erken kızarmasına ve ardından meyvenin ölmesine ve buruşmasına neden olabilir. Sonraki evrelerde enfeksiyon, böğürtlenlerin ayrılmasına ve ayrılan parçaların biri veya her ikisinin buruşmasına neden olabilir.
Zarar belirtileri
Mildiyö nasıl önlenir?
- Dirençli çeşitler kullanın
- Konukçu olmayan mahsullerle geniş kapsamlı bir mahsul rotasyonu uygulayın
- Nemli bir mikro iklim oluşmasını önleyin Bunu seralarda ürün yoğunluğunu azaltarak, çoğaltma sırasında iyi havalandırma uygulayarak ve sera içinde sıcak ve kuru bir iklim oluşturarak sağlayın
- Hijyen önlemleri uygulayın Başlangıcı temiz yapın; mahsul kalıntılarını ortadan kaldırın ve su sıçramalarını önleyin
Bitki potansiyeli ve mahsul direncini optimize ederek bitki hastalıklarını önleyin