Genel
Tüm Alternaria türlerinde bilinen tek evre eşeysiz evredir. Konidyumlar ve miselyum toprakta ve mahsul kalıntıları üzerinde kışı geçirebilir ve yapraklarda birincil enfeksiyona neden olurlar. Alternaria birkaç yıl hayatta kalabilir; bu süre bazı türlerde sekiz yıla kadar çıkar.
Alternaria, genellikle patates ve domates bitkilerinde erken yaprak yanıklığına yol açar. Bu hastalık yaprak, taç yaprak ve gövdede lekeler şeklinde kendini gösterir. Bu lekeler, sporlanmanın neden olduğu iç içe geçmiş koyu ve kahverengi halkalar sayesinde diğerlerinden ayrılır. Türe bağlı olarak, belirtiler farklı olabilir.
Erken yaprak yanıklığının yaşam döngüsü ve görünümü
Alternaria solani, yapraklardaki birincil enfeksiyon sonrasında çiçeklere (bu, özellikle tohum üretimine yönelik mahsullerde tehlikelidir) ve taçlara yayılabilir.
Alternaria sporlanması 2-4°C ile 28-30°C aralığında (ideal sıcaklık aralığı 15-28°C arasıdır) ve %90’ın üzerinde bağıl nem (RH) seviyesinde ya da yapraklar ıslakken gerçekleşir. İdeal sıcaklık bakımından türler arasında küçük farklar olabilmekle birlikte, genelde Alternaria enfeksiyonu riski oldukça sıcak ve nemli ortamlarda daha yüksektir. Enfeksiyon birkaç saat içinde gerçekleşebilir; lezyonlar bunu izleyen iki-üç gün gibi kısa bir sürede ortaya çıkar ve sporlanma beş gün içinde gerçekleşir. Enfeksiyon hem doğrudan hem de yaralar ve gözenekler yoluyla gerçekleşir. Sporlar rüzgarla ve kimi türlerde sıçrayan yağmur suları ile yayılır.
Zarar belirtileri
Alternaria solani, yapraklarda renkleri yeşil ile koyu kahverengi arasında değişen küçük lekelerin oluşmasına neden olur. Bu lekeler daha sonra, yaprak damarlarının sınırladığı, sarı bir haleyle çevrili koyu kahverengi, köşeli lezyonlara dönüşür. Lezyonlar kolayca yırtılabilir. Diğer belirtiler, gövde ve dipte kahverengi lezyonlardır. Meyvelerde, gövdenin yan tarafında koyu renkli, çökük, derimsi lezyonlar oluşur.
Zarar belirtileri
Erken yaprak yanıklığı nasıl önlenir?
- Mahsul kalıntıları, yabani otlar ve gönüllü bitkileri temizleyin.
- Temiz tohum ve çoğaltma malzemesi kullanın.
- Özellikle toprakta hayatta kalan sporların ana enfeksiyon kaynağı olduğu durumlarda mahsul rotasyonu uygulayın. Özellikle buğday ve arpa, toprakta hayatta kalan konidyum sayısını azaltır.
- Erken yaprak yanıklığına (Alternaria solani) karşı dirençli çeşitler kullanın.
- Hasat sırasında (patates ve havuç) zararı önleyin.
- Hasat sonrası depolama sıcaklığı 0-1°C arası olmalıdır.
- A. brassicae ve A. Brassicicola: Ekim tarihini seçerken enfeksiyon için elverişli koşullardan kaçınmaya dikkat edin.
- Seralarda: Yüksek bağıl nem oranlarından kaçının.
Bitki potansiyeli ve mahsul direncini optimize ederek bitki hastalıklarını önleyin