Genel
Venturia inaequalis, elma kara lekesine yol açan bir mantardır.
Elma kara lekesinin yaşam döngüsü ve görünümü
Venturia inaequalis kışı, enfekte olup düşmüş yaprak ve dallardaki lezyonlarda, olgunlaşmamış sporokarplar şeklinde geçirir. Bu olgunlaşmamış sporokarplar veya diğer adıyla pseudotesyumlar kışın olgunlaşır ve askosporlar oluşturur. Sıcaklığa bağlı olarak, bu askosporlar olgunlaşır ve daha sonra ıslandıklarında bırakılırlar. Askosporlar, meyve ağaçlarına rüzgarla yayılır ve serbest su mevcutsa çimlenirler. Bitkiyi kutikulaya doğrudan nüfuz yoluyla enfekte eder ve bitki hücrelerinin kutikulası ile epidermisi arasında büyürler. Bu, kutikula boyunca uzanan ve üzerinde konidyum taşıyan yapılar olan konidiyoforların oluştuğu lezyonlara neden olur. Eşeysiz konidyumlar bırakılır ve yeni bitki parçalarını enfekte etme ve spor üretimi döngüsünü tekrarlarlar. Mantar sonbaharda, halihazırda ağaçlardan düşmüş olan yapraklarda yeni pseudotesyumlar üretir.
Enfeksiyona cevap olarak, bitkiler mantarın daha da büyümesine karşı bir savunma olarak mantar tabakaları üretir. Daha dirençli çeşitlerde, bu daha hızlı gerçekleşir, böylece lezyonlar daha küçük kalır.
İklim koşullarının, askosporların bırakılması ve enfeksiyon riski üzerindeki etkisi üzerine yapılan araştırmaya dayanarak bir karar destek sistemi oluşturulmuştur. Bu sistem üreticileri, elverişli dönemler ve ne zaman beklenecekleri konusunda uyarır. Aksosporlar şiddetli yağmur sırasında serbest kalır. 6°C ile 26°C arasında çimlenirler. 18°C ve 24°C arasındaki ideal sıcaklıklarda sadece 9 saatlik yaprak ıslaklığı gereklidir; düşük sıcaklıklarda enfeksiyonun başarılı olması için bu süre, 12-28 saate çıkar. Konidyumların da çimlenme için suya ihtiyacı vardır.
Zarar belirtileri
Venturia inaequalis, ilk önce tomurcuklarda, yapraklarda, yaprak saplarında ve meyvelerde, bazen de dal ve tomurcuk pullarında lezyonlar olarak kendini gösteren elma kara lekesi hastalığına neden olur. Lezyonlar zeytin yeşilidir. Sporlar oluştuğunda, lezyonlar gri ve kabarık hale gelir. Askosporların neden olduğu lezyonlar daha sınırlıdır; konidyumların neden olduğu lezyonlar ise daha hızlı uzar ve birleşebilirler. Enfekte meyve ve yapraklar olgunlaşmadan düşebilir. Bitkilerin savunma mekanizması, mantarın dokuları daha fazla istilasını önlemek için lezyonların etrafında mantarımsı halkalar oluşturmaktır. Geç meyve enfeksiyonu sadece, hasattan önce farkedilemeyebilecek olan küçük koyu lezyonlara neden olur.
Zarar belirtileri
Elma kara lekesi nasıl önlenir?
- Dirençli çeşitler kullanın
- İyi bir hava sirkülasyonu sağlamak için budama yapın; bu işlem yaprak ıslaklığının süresini azaltır
- Sonbaharda/kışın düşen yaprakları doğrayın
- Düşen yaprakların üzerine üre püskürtün
- Enfekte yaprakların çürümesine yardımcı olduğundan dolayı mikrobiyal popülasyonun ve yer solucanları gibi makro organizmaların, sap kanserine karşı bileşikler gibi uygulamalardan zarar görmemesini sağlayın
Bitki potansiyeli ve mahsul direncini optimize ederek bitki hastalıklarını önleyin