Genel
Palmiye kurdu (Paysandisia archon) Castniidae ailesine mensuptur. Arjantin’in kuzey batısı, Brezilya (Rio Grande do Sul), Paraguay (Paraguay Chaco) ve Uruguay’ın batısına özgü neotropikal bir türdür. Arjantin’den Avrupa’ya, ithal palmiye ağaçlarına gizlenmiş larva olarak, yanlışlıkla getirilmiştir.
Palmiye kurdu (Paysandisia archon) Avrupa’da, palmiyelerde ciddi zarara ve ölüme neden olan istilacı bir türdür. Palmiye kurdu (Paysandisia archon) güçlü bir uçucudur. Zararlı, özellikle istila edilmiş bitki materyalinin hareketi ile büyük mesafelere yayılır.
Palmiye kurdunun yaşam döngüsü ve görünümü
Palmiye kurdu (Paysandisia archon) yumurtaları pirinç tanelerine benzer şekilde fusiformdur (her iki uçta sivrilirler). Henüz bırakıldıklarında altı ila yedi kabartıları vardır ve hafif kremsi veya kremsi pembe renkte olurlar. Çoğu yumurta, palmiye taçlarına en yakın veya içindeki lif ağlarının içinde bulunur.
Larva, yumurtadan çıktıktan hemen sonra pembe renktedir. İlk deri değiştirmeden sonra, hareketlilik önemli ölçüde azalır ve larva fildişi beyazına döner. Dokuz larva instarı vardır. Larvalar yumurtadan çıktıktan hemen sonra beslenmeye başlar ve konukçu bitkiye delerek girerler.
Pupalar yaklaşık 5,5 cm uzunluğundadır; pupalaşmadan hemen sonra soluk sarımsı renkte olurlar ve daha sonra yaklaşık iki gün içinde kırmızımsı kahverengiye dönerler. Karın segmentlerinin çoğu dorsal olarak, arkayı gösteren enine kısa diken sıralarıyla donatılmıştır. Pupalar, onları çok gizemli yapan bir palmiye lifi kozası ile korunur. Pupa dikenlerini ve karın hareketlerini kullanarak kozadan çıkar. Dökülen pupa derileri kozaya tespit edilmiş olarak bulunabilir.
Ergin, kanat açıklığı 6 ile 10 cm arasında olan büyük bir güvedir ve yeşilimsi kahverengi ön kanatlara sahiptir. Arka kanatlar turuncudur ve beş veya altı beyaz hücre içeren geniş, enine, siyah bantları vardır. Antenler kısa ve geniştir ve tipik bir apikal çengelleri vardır. Dişilerin uzun, teleskopik bir yumurtlama aygıtı vardır ve genellikle erkeklerden daha büyüktürler.
Zarar belirtileri
Palmiye kurdu larvaları(Paysandisia archon) palmiyelerin çeşitli bölümlerinde tünel kazarken bulunabilir. Erken instar larvaları, meyvenin içinde, ana sap (gövde) veya yaprak ana sapının içinde bulunabilir. Genç ve sık palmiye yapraklarını delerek içine girebilirler. Böylece, yaprak gelişip, açılıp genişlediğinde, dairesel bir bölüm üzerinde ardışık bir dizi delik görünür hale gelir. Büyük larvalar sadece ana sapta bulunur. Nemin yüksek ve sıcaklığın oldukça stabil olduğu bu yapıların delerek tam göbeğine girip burada kalma eğilimindedirler.
Zarar belirtileri palmiye türüne bağlıdır ve bunlar arasında taç ve/veya ana sap üzerindeki larva galerilerinden çıkıntı yapan bol miktarda odun talaşı; delikli ve kemirilmiş yapraklar; gövde ve yaprak sapları içindeki galeri boşlukları; ana saplarda şekil bozulması ve anormal bükülmeler; palmiyenin, özellikle de göbek yapraklarının anormal kuruması sayılabilir. Şiddetli larva saldırıları palmiye ağacını öldürebilir.